Her gün kahve içmek yaşlanmayı yavaşlatıyor

Milyonlarca insanı etkileyen ve henüz kesin bir tedavisi bulunmayan Alzheimer hastalığıyla mücadelede Türk bilim insanlarından umut verici bir haber geldi. Prof. Dr. Muhsin Konuk, yürüttükleri bir doktora çalışmasında hastalığı tetikleyen önemli bir hücresel yolu keşfettiklerini ve bu süreci durdurabildiklerini duyurdu.

Hücredeki “toksik protein” üretimi nasıl durduruldu?

Prof. Dr. Muhsin Konuk, doktora öğrencisi Arş. Gör. İrem Gülfem Albayrak ile yürüttükleri çalışmanın detaylarını paylaştı. Prof. Dr. Konuk, süreci şöyle anlattı: “Alzheimer’a neden olan amiloid plaklarının oluşumunu inceliyorduk. Hücre zarında bulunan ve iyon kanalı olarak çalışan proteinler var. Bu kanallardan geçen iyonlar, hücre içindeki asitlik dengesini (pH) değiştiriyor. İşte bu asitlik değiştiğinde, Alzheimer’a neden olan zehirli proteinlerin üretimi tetikleniyor. Biz çalışmamızda, bu süreci başlatan proteinin gen ifadesini değiştirmeyi başardık ve zararlı sürecin nasıl önlenebileceğini ortaya koyduk. Bu, hücresel metabolizmada yeni bir yolak keşfetmek anlamına geliyor.”

Sıradaki hedef tedavi geliştirmek

Bu önemli keşfin ardından sıradaki hedefin, bu mekanizmayı doğal yollarla düzenleyecek bir tedavi geliştirmek olduğunu belirten Prof. Dr. Konuk, “Şimdi önümüzdeki adım, bu proteinin sağlıklı çalışmasını sağlayacak, mümkünse bitkilerden veya diğer organizmalardan elde edilecek bir ilaç molekülü bulmak. Bunu başardığımızda, Alzheimer hastalığının daha ortaya çıkmadan önlenmesini hedefliyoruz. Yani o kişi Alzheimer’a yakalanmayacak” dedi.

Genç bilim insanlarına tavsiye…

Bu başarının ardında büyük bir sabır ve adanmışlık yattığını vurgulayan Prof. Dr. Muhsin Konuk, genç bilim insanlarına da önemli tavsiyelerde bulundu. Bilim insanı olmanın en önemli özelliğinin sabır ve usanmadan defalarca denemek olduğunu belirten Prof. Dr. Konuk, “Bu işin arkasında para beklentisi olmamalı. Bu işin insana verdiği zevki başka hiçbir şeyle ölçmek mümkün değil. Sabırla o işin üstüne yürüyecek ve bir kedinin avına kilitlendiği gibi konuya kilitlenip asla vazgeçmeyeceksiniz. Temel moleküler biyoloji ve genetik eğitimini alan, laboratuvar deneyimine sahip insanlar bu konuda çok başarılı olacaklar. İnanın bu alan, önümüzdeki yılların en parlak 7-8 alanından biri olacak” diye konuştu.

Slovenya meclisi, ölümcül hastalığı olan yetişkinlere hayatlarına son verme hakkı tanıyan yasayı kabul etti

Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Yılmaz Bilgiç, yeni kesilmiş etin, sindirim sisteminde şişkinlik, ishal ve mide rahatsızlıklarına yol açabildiğini, bu sebeple etin en az bir gün dinlendirilerek tüketilmesi gerektiğini belirtti

Erken ergenlik iki gruba ayrılıyor

Erken ergenlik; gerçek ergenlik ve yalancı ergenlik olmak üzere iki gruba ayrılıyor.Gerçek erken ergenlik; beyindeki hipotalamus-hipofiz sisteminin zamanından önce aktive olmasından kaynaklanıyor.Hipotalamus-hipofizden hormonların salınımının artmasıyla kız ve erkeklerde yumurtalar uyarılıyor ve bu tablo cinsellik hormonlarının artışına neden oluyor. Erken ergenlik kızlarda 10 kat fazla görülüyor ve çoğunlukla sebebi bulunamıyor. Erkek çocuklarında nadir rastlanırken, daha çok santral sinir sistemi lezyonları, kist, iyi veya kötü huylu tümör, travma veya enfeksiyon gibi patolojik etkenlerden kaynaklanıyor. Yalancı erken ergenlik ise hipofiz uyarısından bağımsız olarak, cinsiyet hormonlarının farklı nedenlerle artması olarak tanımlanıyor. İyi veya kötü huylu tümörler, kongenital adrenal hiperplazi (Böbrek üste bezinin bir hastalığı ) ile Mc Cune Albright sendromu yalancı erken ergenlik sebebi olabiliyor.

Ani ve hızlı boy uzamasına dikkat!

Kız çocuklarında memede tek veya çift taraflı büyüme, erkek çocuklarında testis hacmindeki artış, erken ergenliğin ilk habercileri oluyor. Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Aliye Sevil Sarıkaya, “Kız çocuğunda sekiz yaşından önce meme gelişimi başladıysa, erkek çocuğunda dokuz yaşından önce testislerde büyüme oluştuysa, her iki cinsiyette ani ve hızlı boy uzaması dikkat çekiyorsa, ⁠davranışsal ve ruhsal değişiklikler belirginleştiyse, çocuk endokrinolojisi uzmanı olan hekime başvurmakta gecikmeyin” uyarısında bulunuyor.

Obezite erken ergenliğin yaygın bir sebebi

Ailede erken ergenlik öyküsünün olması riski artırsa da çevresel etkenler çok dahafazla etkili oluyor.Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Aliye Sevil Sarıkaya, çocuklarda son yıllarda hızla artış gösteren obezitenin erken ergenliğin yaygın ve önemli bir sebebini oluşturduğuna dikkat çekerek, “Bunun nedeni ise vücuttaki yağ oranının artması ile adipoz dokudan salgılanan leptin hormonunun artarak hipotalamik GnRH salgısını uyarabilmesidir” diyor.

Kimyasal ürünlerden ekran kullanım süresine…

Bazı hormonal ve kimyasal ürünlerin de erken ergenliğe yol açabildiği uyarısında bulunanDr. Aliye Sevil Sarıkaya, ebeveynlerin dikkat etmeleri gereken sebepleri şöyle özetliyor: “Gıda ambalajındaki bazı kimyasallar, plastik ürünler, tarım ilaçları, hormon içeren kozmetik ürünler ve temizlik ürünlerindeki kimyasallar, artan ekran kullanım süresi ile uyku düzeni bozukluğu da vücuttaki hormonal dengeyi etkileyebilir ve bunun sonucunda erken ergenliğe yol açabilir. Bunların yanı sıra anne baba ayrılığı, aile içi şiddet, duygusal ihmal, sevgisizlik gibi aile içindeki sorunlar hipotalamus üzerinden nöro endokrin aksı etkileyip, ergenliği başlatabilir. Uyku düzeninin bozulması ve stresli ortam melatonin azalması yapabilir. Melatonin ergenliği baskılayıcıdır ve seviyesinin düşmesi ergenliği uyarabilir.”

Erişkin boyu kısa kalmasın!

Erken ergenlik, tedavide gecikildiği takdirde, çocuklarda fiziksel ve ruhsal olarak önemli sorunlara neden olabiliyor. Örneğin, kemik yaşı hızlı ilerlediği için büyüme plakları erken kapanabiliyor ve erişkin boyu kısa kalabiliyor. Bunun yanı sıra yaşıtlarına uygun olmayan fiziksel ve ruhsal gelişimleri sosyal uyumu zorlaştırabiliyor. Ancak, hemen telaşa kapılmanıza gerek yok! Zira, bu sorunlar erken ergenlik yaşayan her çocukta görülmüyor, ayrıca erken dönemde tedaviye başlandığında önlenebiliyor.

Tedaviyle ergenlik süreci yavaşlıyor!

Ergenlik belirtilerinin erken yaşlarda başlaması ebeveynlerin kaygılanmalarına yol açabiliyor. Aslında, erken ergenlik sorunu yaşayan çocukların sadece küçük bir kısmında tedaviye ihtiyaç duyuluyor.Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Dr. Aliye Sevil Sarıkaya, ayrıca erken ergenliğin tedavi edilebilen bir durum olduğunu, bu nedenle ebeveynlerin hemen endişeye kapılmamaları gerektiğini belirterek, süreci şöyle özetliyor: “Tedavideamaç ergenlik sürecini yavaşlatmak, bu sayede boy uzamasına zaman tanımak ve çocuğun psikolojik gelişiminin yaşına uygun şekilde devam etmesini sağlamak. Gerçek erken ergenlik tanısı alan çocuklarda hipofizden salgılanan LH ve FSH hormonlarının baskılanmasını sağlayan, genellikle ayda bir veya üç ayda bir uygulanan iğne tedavileri (GnRH analogları) ile ergenlik süreci yavaşlatılmaktadır. ”

Akciğer kanseri belirtilerinin oldukça geniş bir yelpazede yer aldığını belirten Prof. Dr. Çağatay Saim Tezel, erken dönem belirtilerine dikkat çekti. Hastada yüzde şişlik, halsizlik ve güçsüzlük, nedeni anlaşılamayan kilo kaybı gibi şikayetler olabileceğini belirten Tezel, “Akciğer kanseri riski yüksek olan ve sigara kullanan bireyler başta olmak üzere orta yaş ve üzeri bireylerde düşük doz BT tarama programlarının devreye alınması, hayatların kurtarılmasını sağlayabilir” dedi

Yaz mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte pek çok kişi fit bir vücuda sahip olmanın yollarını arıyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Bensu Enyüksek, yaza formda girmenin 7 etkili yolunu anlattı.